Ομιλίες από τα παλιά που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα

Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Τ Η Ρ Ι ΟΝ

Σφαγιασθέντων  υπό των  Στρατευμάτων κατοχής, Ελλήνων πολιτών κατοίκων Δοξάτου κατά την 30 Ιουνίου 1913.

1.Ιερεύς                         Αδάμ

2.Ιερεύς                         Δημήτριος

3.Ιεροψάλτης                Δημήτριος

4.Αραμπατζόγλου                   Δημοσθένης

5.Αραμπατζόγλου                   Χρήστος

6.Αραμπατζόγλου                   Ιωάννης

7.Αραμπατζόγλου                   Κων/νος

8.Αραμπατζόγλου                   Βασίλειος

9.Αδαμαντίδης             Βασίλειος

10.Αργυριάδης              Θωμάς

11.Αργυριάδου             Βικτορία

12.Αργυριάδης              Κων/νος

13.Αργυριάδου             Φωτεινή

14.Αργυριάδης              Θεμιστοκλής

15.Αλεξάνδρου             Ιωάννης

16.Αλεξάνδρου             Δημήτριος

17.Αγγέλου                    Γεώργιος

18.Αλτίκης                    Δημήτριος

19.Αλτική                     Αργυρή

20.Αλτικής                    Νικόλαος

21.Αλεξίου                    Γεώργιος

22.Αλεξίου                    Κων/νος

23.Αλεξίου                    Παναγιώτης

24.Βογιατζής                Αθανάσιος

25.Βογιάτζης                Χρήστος

26.Βογιάτζης                Θεόδωρος

27.Βογιάτζης                Μιχαήλ

28. Βογιάτζης               Λάμπρος

29.Βιτασινός                 Νικόλαος

30.Βαχτσετζής              Νικόλαος

31.Βαχτσετζής              Δημήτριος

32.Βαχτσετζής              Ευάγγελος

33.Βολίωτης                 Απόστολος

34.Βουλγαράκης           Ιωάννης

35.Βεράνης                   Γεώργιος

36.Βαρούδογλου           Άγγελος

37.Βαρβανάκης            Δημήτριος

38.Βασιλικού                Ιωάννης

39.Βασιλικού                Θεόδωρος

40.Γκαϊτατζής              Ευριπίδης

41.Γιτογάνης                Ιωάννης

42.Γιαννούσης              Ευθύμιος

43.Γιαννούσης              Παύλος

44.Γιαννάκης                Κων/νος

45.Γιαννάκης                Αθανάσιος

46. Γιαννάκης               Ιωάννης

47. Γιαννάκης               Βασίλειος

48. Γιαννάκης               Αριστοτέλης

49. Γιαννάκης               Ιωάννης

50. Γιαννάκη                Αικατερίνη

51.Γκόγκουλης             Ανδρέας

52.Γκόγκουλης             Χρήστος

53.Γκόγκουλης             Μιχαήλ

54.Γκόγκουλης             Γεώργιος

55.Γκόγκουλης             Αλέξανδρος

56.Γιαμαλής                  Νικόλαος

57.Γιαμαλής                  Μιλτιάδης

58.Γιαμαλής                  Κων/νος

59.Γκόλνας                   Μιχαήλ

60.Γκόλνας                   Ιωάννης

61.Γενήκιοϊλης             Γεώργιος

62.Γκρέψου                            Σουλτάνα

63.Γκρέψου                            Δημήτριος

64.Γραμμέντσιος          Αθανάσιος

65.Γκούτλης                 Ιωάννης

66.Δημητρίου               Μιλτιάδης

67.Δρουγούτης              Γεώργιος

68.Δρουγούτη               Σταματία

69.Δεληολάνης              Βασίλειος

70.Δεληολάνης              Σπύρος

71.Δήμου                       Δήμος

72.Δήμου                       Χρήστος

73.Διαμαντής                Δημήτριος

74.Ζδόμπου                            Δημήτριος

75.Ζδόμπου                            Μιχαήλ

76.Ζδόμπου                            Χαρίκλεια

77.Ζδόμπου                            Σουλτάνα

78.Ζδόμπου                            Μιχαήλ

79.Ζάχαρης                            Παναγιώτης

80.Ζάχαρης                            Δημήτριος

81.Ζάχαρης                            Αργύριος

82.Ζάχαρης                            Χρηστάκος

83.Ζήκος                       Απόστολος

84.Ζυρνόβαλης             Δημήτριος

85.Ζυρνόβαλης             Μενέλαος

86.Ζιγκίλης                            Χρυσόστομος

87.Θασίτης                   Γεώργιος

88.Θασίτης                   Άγγελος

89.Θασίτης                   Χρήστος

90.Θεοδωράκης            Νικόλαος

91.Θεοδωράκης  `        Λάμπρος

92.Θεοδωράκης            Παντελής

93.Θεοδωράκης            Κων/νος

94.Ιωαννίδης                Κων/νος

95.Ιωάννου                   Μιχαήλ

96.Ιγνατίου                             Σπύρος

97.Καραδήμου              Γεώργιος

98.Κυμπάρης                Γεώργιος

99.Καραγκέβρεκη        Δροσιά

100.Καραγκέβρεκης     Χρήστος

101.Κωνσταντόγλου     Αναστάσιος

102.Κωνσταντόγλου     Βασίλειος

103.Κοψαχείλης           Αθανάσιος

104.Καραμήτρου          Λάμπρος

105.Καραμήτρου          Παντελής

106.Κουνδουράς           Δημήτριος

107.Καραμπιμπέρης     Ιωάννης

108.Καραμπιμπέρης     Χρήστος

109.Καρατζόγλου                   Γεώργιος

110.Καρατζόγλου                   Κυριάκος

111.Καρατζόγλου                   Απόστολος

112.Κοτρώτσης            Νικόλαος

113.Κοτρώτσης            Δημήτριος

114.Κοτρώτσης            Απόστολος

115.Κιρμάνης               Αλέξανδρος

116.Κιρμάνης               Θεόδωρος

117.Κουρόγλου             Κυριακή

118.Κοτζιάκαρης                   Αθανάσιος

119.Καραβαγγέλης       Νικόλαος

120.Καπουτζής             Δημήτριος

121.Καραγκιόζης                   Λάμπρος

122.Καρύδας                Αθανάσιος

123. Καρύδας               Ιωάννης

124.Κάλτσιος                Νικόλαος

125.Κυριατζής              Χρήστος

126.Κωστόπουλος        Χρήστος

127.Λαζάρου                 Ιωάννης

128.Λαζάρου                 Θεόδωρος

129.Λουκά                    Λάζαρος

130.Μπάρτζας              Παναγιώτης

131.Μπάρτζας              Ιωάννης

132.Μπάρτζας              Ιωάννης

133.Μάρκου                 Κων/νος

134.Μάρκου                 Διογένης

135.Μάρκου                 Βασίλειος

136.Μάρκου                 Γιαννάκης

137.Μαυρούδης            Κων/νος

138.Μαυρούδης            Παναγιώτης

139.Μπαρμπαγιάννης   Θωμάς

140.Μπαρμπαγίαννης   Δημήτριος

141.Μπαρμπαγίαννης   Αργύριος

142.Μαδεμλής              Γεώργιος

143.Μαδεμλής              Θεόδωρος

144.Μαργαρίτου           Λουκάς

145.Μαργαρίτου           Νικόλαος

146.Μαργαρίτου           Σούδα

147.Μάντζαρη              Ιφιγένεια

148.Μάντζαρη              Αναστάσιος

149.Μιχαηλάκης          Αντώνιος

150.Μπακιρτζής           Αναστάσιος

151. Μπακιρτζής          Στέργιος

152.Μασιάνης               Βασίλειος

153.Μπίκας                            Νικόλαος

154.Μπρέσκας              Γεώργιος

155.Μπρέσκας              Αθανάσιος

156.Μαλαμάτου           Δημήτριος

157.Μαλαμάτου           Θωμάς

158.Μαλαμάτου           Φωτεινή

159.Μαλαμάτου           Θεοχάρης

160.Μηλιούσης             Αθανάσιος

161.Μηλιούσης             Χρήστος

162.Μακρής                  Γεώργιος

163.Μακρή                             Αικατερίνη

164.Μακρής                  Αθανάσιος

165.Μακρής                  Ευάγγελος

166.Μπόϊτσιος              Μόσχος

167.Μόσχου                  Γεώργιος

168.Μαναζής                Πολυχρόνης

169.Μπατζίμπας           Χριστόδουλος

170.Μηλίωνης              Στύλος

171.Μεγγιανίδης          Γεώργιος

172.Μεγγιανίδης          Πέτρος

173.Μπεσίρης               Παναγιώτης

174.Μενεξόπουλος        Μενεξές

175.Νικήτας                 Δημοσθένης

176.Νικολαϊδης            Θεόδωρος

177.Ναλμπάντης           Κων/νος

178.Ναλμπάντης           Παντελής

179.Νικολάου               Ναούμ

180.Νικολάου               Αχιλλεύς

181.Νικολάου               Νικόλαος

182.Νικολάου               Θεόδωρος

183.Νταούτης               Αθανάσιος

184.Νάννου                            Ιωάννης

185.Νεοπτόλεμος    Νάννου      Αριστοτέλης

186.Ντίνας                    Κων/νος

187.Ντίνας                    Ιωάννης

188.Ξανθόπουλος                   Θωμάς

189.Ορμάνης                Χρήστος

190.Πίννιου                            Ευθύμιος

191.Πίννιου                            Μιχαήλ

192.Πίννιου                            Χρήστος

193.Παμπούκας            Κυριάκος

194.Παμπούκας            Χρήστος

195.Παύλου                            Δημήτριος

196.Πασχάλης               Αντώνιος

197.Παπαχριστοδούλου         Ευγενία

198.Παπαθανασίου       Θεμιστοκλής

199.Πατιάς                   Ζαχαρίας

200.Παπαργυρίου                   Μελπομένη

201.Παπαϊωάννου                  Θεόδωρος

202.Παπαϊωάννου                  Κων/νος

203.Πέτρου                             Αντώνιος

204.Παράσχου              Γεώργιος

205.Παπακώστας                   Θεμιστοκλής

206.Πεφτίνας                Αλέξιος

207.Πεφτίνας                Πελοπίδας

208.Παπάζογλου           Δημήτριος

209.Παπάζογλου           Χρήστος

210.Παγκούσης            Παντελής

211.Πεζοδρόμος           Νίκος

212.Ράσσας                             Μαργαρίτης

213.Σπούρτας               Νικόλαος

214.Σιόπης                    Αθανάσιος

215.Σταύρου                 Γεώργιος

216.Σταύρου                 Κων/νος

217.Σλιάτσης                Χρήστος

218.Σλιάτσης                Αναστάσιος

219.Σφαντσίκης            Λάμπρος

220.Σαμαράς                 Δημήτριος

221.Σαμαράς                 Γεώργιος

222 Σαμαράς                 Παναγιώτης

223.Σαρόγλου               Πασχάλης

224.Σαρόγλου               Ανέστης

225.Στεργίου                 Αναστάσιος

226.Σιαφαρίκας            Ιωάννης

227.Σούραλης               Ιωάννης

228.Σπύρου                             Γεώργιος

229. Σπύρου                  Ηλίας

230.Σουγγίας                Χρήστος

231.Σταμπουλούς                   Μιχαήλ

232.Τσιαχτάνης            Πολύχρονης

233.Τέγος                      Γεώργιος

234.Τσιτσιμπάσης        Μιχαήλ

235.Τσιτσιμπάσης        Νικόλαος  

236.Τσιτσιμπάσης        Ζήσης

237.Τσιτσιμπάσης        Ιωάννης

238.Τασλής                             Χρήστος

239.Τασλή                     Μαρία

240.Τασλής                             Αναστάσιος

241.Τασλή                     Αικατερίνη

242.Τασλή                     Αλεξάνδρα

243.Τερζίδης                 Αλέξανδρος

244.Τερζίδου                Μαρία

245.Τερζίδης                 Κων/νος

246.Τσαγκαρίδης                   Θεμιστοκλής

247.Τοπαρλάκης           Νικόλαος

248.Τοπαρλάκης           Γεώργιος

249.Τζήμος                             Κων/νος

250.Τζήμος                             Θεόδωρος

251.Τσολακίδης            Χρήστος

252.Τσαρδάκης            Νικόλαος

253.Τσιρώνας               Χρήστος

254.Τουλούμης             Γεώργιος

255.Φρειδερίκου          Ευαγγελία

256.Φούρκας                Αθανάσιος

257.Φιλίππου                Χρυσόστομος

258.Φιλίππου                Παναγιώτης

259.Φιλίππου                Αθανασία

260.Χατζηβασιλείου     Αναστάσιος

261.Χατζηβασιλείου     Ανέστης

262.Χατζηβασιλείου     Άξιος

263.Χατζηβασιλείου     Αθανάσιος

264.Χατζηβασιλείου     Στέφανος

265.Χατζηβασιλείου     Κων/νος

266.Χατζηβασιλείου     Γεώργιος

267.Χατζηνάκου           Γρηγόριος

268.Χατζηνάκου           Σταμάτιος

269.Χατζηνάκου           Χρήστος

270.Χατζηνάκου           Κων/νος

271.Χατζηνάκου           Χρήστος

272.Χατζησταύρου       Χρήστος

273.Χαχάμογλου           Θεόδωρος

274.Χαχάμογλου           Δημήτριος

275.Χουβαρδάς             Στέργιος

276.Χατζηδημητρίου   Δημήτριος

277.Χατζηδημητρίου     Θεόδωρος

Ομιλία Σταμάτη Κουρσιούμη για την επέτειο του ολοκαυτώματος στις 30 Ιουνίου 1913

Η  λειτουργία  του  Δοξάτου  ως  συμβόλου  του Ελληνικού  αγώνα  για  την  Μακεδονία , αποτελεί μία  από  τις  σημαντικότερες  πολιτιστικές  κληρονομιές  του.

Και  θέτει  το  Δοξάτο  σε  μια  ιδιότυπη  κατηγορία , όχι  μόνο  επειδή  το  ίδιο  υπέφερε  ιδιαίτερα , αλλά  κυρίως  επειδή  υπέφερε   δύο  φορές , το  1913  και  το  1941.

Υπήρξε  δηλαδή  ένας  μόνιμος  στόχος  των  αντιπάλων  του  Ελληνισμού.

Αυτό  ήταν  το  στοιχείο  που  το  διαφοροποίησε  στην  ιστορική  μνήμη  από  άλλες  περιπτώσεις  π.χ  το  Δίστομο  τα  Καλάβρυτα  τα  Ανώγεια  και  άλλες  πόλεις  που  δέχθηκαν  το  βάρος  μία  μόνο  φορά.

Επί  σειρά  δεκαετιών  κατά  την  ημέρα  αυτή  αναφερόμαστε  στα  γεγονότα  που  έλαβαν  χώρα  στην  μαρτυρική  αυτή  Κωμόπολη , και  όπως  έχουμε  χρέος  θυμόμαστε  και  τιμούμε  τους  νεκρούς  μας.

Φέτος  συγχρόνως  με  τα  γεγονότα  που  έλαβαν  χώρα  κατά  την  αποφράδα  εκείνη  ημέρα , θα  αναφερθούμε  σε  μερικά  στατιστικά  στοιχεία  των  καιρών  εκείνων  που  πολλοί  από  εμάς  δεν  γνωρίζουμε , όμως  είναι  τόσο  σημαντικά.

Λίγα  λόγια  λοιπόν  για  την  ύπαρξη  της  Κομωπόλεως  μας.

Το  Δοξάτο  είναι  μια  Κομώπολις  4.000  περίπου  κατοίκων , χτισμένη  δίπλα  στον  ξεροχείμαρο  που  διασχίζει  τον  κάμπο  και  τον  χωρίζει  στα  δύο.

Ειδώλια  και  άλλα  ευρήματα  προϊστορικής  εποχής  από  την  τούμπα  Δοξάτεπε  πιστοποιούν  την  ύπαρξη  νεολιθικού  οικισμού , στην  θέση  του  σημερινού  Δοξάτου.

Κατά  τους  βυζαντινούς  χρόνους  η  τότε  κοινότητα  ονομαζόταν  Δόκαλον.

Η  νέα  αυτή  ονομασία  Δοξάτον  είναι  πολύ  γνωστή  στον  Μακεδονικό  κυρίως  πληθυσμό , καθώς  έτσι  ονομαζόταν  το  ευρύχωρο  δωμάτιο  του  πρώτου  ορόφου  των  Μακεδονίτικων  σπιτιών , που  είχε  ωραία  θέα  όπως  ήταν  και  η  θέση  του  οικισμού  στον  ευρύ  κάμπο.

Το  νεότερο  ντόπιο  στοιχείο  αποτελείται  κυρίως  από  Ηπειρώτες  που  ήρθαν  το  1890.

Από  το  1600  μ.χ  το  Δοξάτο  μεταμορφώνεται  σε  μία  πλούσια  και  όμορφη  Κομώπολη , η  οποία  μετατρέπεται  σε  σημαντικό  οικονομικό  και  πολιτιστικό  κέντρο  της  Αν. Μακεδονίας.

Για  την  καλλιέργεια  του  καπνού  έχει  στηθεί  μια  ολόκληρη  ιεροτελεστία  γύρω  από  την  σπορά , την , καλλιέργεια , και  την  συγκομιδή  του , ώστε  το  Δοξάτο  να  γίνει  γνωστό  για  τα  εκλεκτής  ποιότητας  καπνά  του.

Πριν  λοιπόν  την  καταστροφή  του  Δοξάτου  από  τους  Βουλγάρους  κατακτητάς , το  Δοξάτο  παρουσιάζει  έντονη  πολιτιστική  δραστηριότητα.

Κατά  το  Β!  μισό  του  19^ου  αιώνα  ιδρύεται  η  φιλεκπαιδευτική  αδελφότητα  « οι  Φίλιπποι » , η  οποία  συνέβαλε  σημαντικά  στην  καλλιέργεια  των  Ελληνικών  γραμμάτων , με  την  δημιουργία  ενός  αναγνωστηρίου.

Ένα  τριώροφο  κτίριο  δίπλα  στον  ιερό  ναό  του  Αγίου  Αθανασίου  το  οποίο  κατεδαφίστηκε  αργότερα  από  τους  Βουλγάρους  το  1943.

Στο  κτίριο  αυτό  στεγάστηκε  και  η  φιλαρμονική  με  το  περίφημο  για  την  εποχή  συγκρότημα  της  μαντολινάτας. 

Λαμπρά  δείγματα  Ελληνικής  επιβολής  αποτελούν  η  μεγάλη  και  επιβλητική  Εκκλησία , το  μεγαλοπρεπές  Ελληνικό  σχολείο , που  στοίχισε  τότε  η  κατασκευή  του  5.000  λίρες  Τουρκίας , και  πολύ  προσωπική  εργασία  των  κατοίκων  του  Δοξάτου.

Ο  Μουσικός  και  Δραματικός  Όμιλος  η  Φιλόπτωχος  Αδελφότης  Κυριών . καθώς  και  η  Αδελφότης  ‘‘ Ομόνοια ’’.

Κατά  το  διάστημα  αυτό  το  Δοξάτο  αποκτά  επιβλητικό  διδακτήριο  με  δεκατρείς  αίθουσες , δύο  αποθήκες , δύο  γραφεία , πλακόστρωτη  στέγη , και  τρείς  τρούλους.

Το  1867  χτίζεται  ο  ιερός  ναός  Αγίου  Αθανασίου. Το  ξυλόγλυπτο  τέμπλο  της   εκκλησίας , έχει  φιλοτεχνηθεί  από  Ηπειρώτες  τεχνίτες. Το  1867  το  Δοξάτο  διατηρούσε  ένα  Αρρεναγωγείο , και  ένα  παρθεναγωγείο. Το  1879  ιδρύεται  από  τις  τοπικές  αρχές  η  Αρχαιολογική  Εταιρεία.

Το  Δοξάτο  αριθμούσε  280  Ελληνικάς  κατοικίας , και  αρκετάς  Τουρκικάς  φτωχάς  κατά  το  πλείστον.

Ο  αριθμός  των  Ελλήνων  κατοίκων  ανήρχετο  σε  1500 , και  των  Τούρκων  σε  1100.

Η  περιοχή  κατελήφθη  για  πρώτη  φορά  από  τους  Βουλγάρους  τον  Οκτώβριο  του  1912 , κατά  την  διάρκεια  του  πρώτου  Βαλκανικού  πολέμου , αλλά  ελευθερώνεται  την  1^η  Ιουλίου  του  1913.              

Στις  26  Ιουνίου  του  1913  οι  Βούλγαροι  εγκαταλείπουν  το  Δοξάτο , και  σχηματίζεται  Ελληνική  ομάδα  πολιτοφυλακής , που  αποκρούει  στις  28  Ιουνίου  επίθεση  Βουλγάρων.

Την  ημέρα  που  ο  Ελληνικός  στόλος  είναι  αγκυροβολημένος  στο  λιμάνι  της  Καβάλας , και  ο  στρατός  μας  κατευθύνεται  από  τις  Σέρρες  προς  την  περιοχή  μας , η  οπισθοφυλακή  των  Βουλγάρων  αποχωρώντας  προς  την  Δράμα  μέσω  Δοξάτου , δέχεται  πυρά  από  Έλληνες  προσκόπους , χωρίς  όμως  να  υπάρξουν  θύματα.

Αυτό  το γεγονός  γίνεται  αφορμή  ώστε  οι  Βούλγαροι  να  πραγματοποιήσουν  την  απειλή  τους  , ότι  εάν  χάσουν  την  Ανατολική  Μακεδονία  θα  πυρπολήσουν  και  θα  καταστρέψουν  τα  πάντα.

Αυτό  λοιπόν  που  οι  κάτοικοι  του  Δοξάτου  εφοβούντο , έγινε  την  Κυριακή  στις 30  Ιουνίου  ημέρα  της  μεγάλης  γιορτής  των  Αγίων  12  Αποστόλων.

Με  την  πρόφαση  ότι  την  προηγούμενη  ημέρα  Έλληνες  πρόσκοποι  προελαύνοντες  επιβράδυναν  μερικούς  στρατιώτες  του  Βουλγαρικού  Στρατού  να  υποχωρήσουν   από  την  Καβάλα  προς  την  Δράμα , εμφανίζονται  το  πρωΐ  έξωθεν  της  πόλεως  120  Βούλγαροι  ιππείς , οι  οποίοι  καταλαμβάνουν  την  πόλη  κυκλικά.

Γκρέτσι – Κούτσι  δηλ. Έλληνες  σκυλιά  φωνάζουν  κανένα  δεν  θα  αφήσουμε  ζωντανό.

Η  φυγή  λοιπόν  των  κατοίκων  ματαιώνεται , καθ’  όσον  τέσσερα  πολυβόλα  τοποθετημένα  στα  υψώματα  έβαλαν  κατά  των  φευγόντων , ώστε  να  αναγκασθούν  να  επιστρέψουν  στην  πόλη.

Επικεφαλής  των  ιππικών  και  πεζών  αποσπασμάτων  είναι  ο  Ταγματάρχης  Μπίρνεφ  και  ο  Ανθυπίλαρχος  Βάτσεφ.

Την  7^η  πρωινή  αρχίζει  η  επίθεση  αγριότατη.

Πολλοί  των  κατοίκων  ευρισκόμενοι  λόγω  της  εορτής  στον  Ναό , και  ακούγοντας  ότι  οι  Βούλγαροι  όρμησαν  κατά  της  πόλεως , τρέχουν  να  κρυφτούν  στα  υπόγεια  και  υπόστεγα  των  σπιτιών  τους.       

Οι Βούλγαροι  ιππείς  καταδιώκουν  θηριωδώς  τους  έξαλλους  προς  όλας τας  κατευθύνσεις  φεύγοντας  κατοίκους.

Διεσπάθιζον  άνδρες , γυναίκες  και  παιδιά  αδιακρίτως , ενώ  οι  πεζοί  κλείνοντας  την  οπισθοχώρησιν  αποτελειώνουν  τα  δυστυχή  θύματα  τους  δια  λογχισμών.

Και  σημειώθηκε  το  απίστευτον  γεγονός , ιππείς  του  τακτικού  στρατού  να  αιματοκυλούν  απάνθρωπα  γυναικόπαιδα  , σχίζοντας  τας  κεφαλάς  των  εις  δύο , διανοίγοντας  κοιλίας  γυναικών , και  αποκόπτοντας  κεφαλάς  παιδιών.

Η  σφαγή  ήταν  φρικαλέα.

Συγχρόνως  τα  τέσσερα  πυροβόλα  βάλλουν  κατά  της  Κομωπόλεως , αρκετές  δε  οβίδες  καταρρίπτουν  τοίχους  οικιών , καταφέροντας  μεγάλες  καταστροφές,

Επί  πλέον  λεηλατήθηκαν  όλες  οι  κατοικίες  και  τα  καταστήματα , παίρνοντας  τα  πολυτιμότερα  οικογενειακά  και  προσωπικά  κειμήλια.

Τρομαγμένοι  πολλοί  Δοξατινοί  βλέποντας  τους  παράφρονες  αυτούς  εγκληματίες  να  σπάζουν  τις  πόρτες , και  να  μπαίνουν  στα  σπίτια  των  γονατίζουν  μπροστά  τους  και  τους  ικετεύουν.

Αφήστε  μας  να  ζήσουμε , Αφήστε  μας , τι  σας  φταίξαμε ;

Πάρτε  ότι  έχουμε  αλλά  αφήστε  μας  να  ζήσουμε , μη  μας  σκοτώνετε , μη  μας  σκοτώνετε.

Για  να  σώσουν  την  ζωή  τους  οι  Δοξατινοί  τους  παραδίδουν  πουγκιά  με  λίρες.

Σε  300.000  χρυσά  φράγκα  υπολογίζονται  τα  χρήματα  που  άρπαξαν  οι  Βούλγαροι  με  αυτόν  τον  τρόπο.

Όμως  οι  Βούλγαροι  με  βουλιμία  αρπάζουν  το  χρυσάφι  και  με  μια  σπαθιά  τους  σκοτώνουν.

Διασώθηκαν  μόνο  40  Ελληνικά  σπίτια  που  είχαν  την  τύχη  να  γειτνιάζουν  με  Τουρκικά  οικήματα.

Η  ζημιά  στις  Ελληνικές  οικοδομές  ανέρχεται  σε  15  εκατομμύρια  χρυσά  φράγκα.

Τα  ληστευθέντα  αγαθά  τιμαλφή , χρήματα , εμπορεύματα , δεν  κατορθώθηκε  ποτέ  να  υπολογιστούν.

Στην  μάχη  κοντά  στην  Αλιστράτη  οι  Βούλγαροι  στην  υποχώρηση  τους  εγκαταλείπουν  στα  χέρια  των  Ελλήνων  στρατιωτών  70  αραμπάδες  γεμάτους  με  διάφορα  είδη , που  είχαν  λεηλατήσει  από  το  Δοξάτο.

Ο  Ελληνικός  στρατός  παρέδωσε  τα είδη  αυτά στον  Μητροπολίτη , που  τα  μοίρασε  στους  λεηλατηθέντας  κατοίκους  του  Δοξάτου.

Όταν  η  διαρπαγή  συνετελέσθη  και  δεν  υπήρχε  άλλο  πολύτιμο , τότε  το  Δοξάτο  παραδίνεται  εις  το  πύρ.

Συγχρόνως  συντελείται  ένα  απάνθρωπο  έργο  κατά  των  κατοίκων  του  Δοξάτου.

Χάριν  στοιχήματος  ανοίγονται  κοιλίες  εγκύων  γυναικών  για  να  εξακριβωθεί  το  γένος  των  κυοφορούμενων  εμβρύων.

Και  ενώ  το  πύρ  μαίνεται  σε  πολλά  σημεία , βιάζονται  γυναίκες  και  παρθένοι  υπό  τα  βλέμματα  των  συζύγων  και  των  μητέρων  τους.

Από  πολλών  στρατιωτών  χάριν  διασκεδάσεως  αποκόπτονται  μετά  τους  αγρίους  αυτούς  βιασμούς , οι  μαστοί  και  αποκεφαλίζονται.

Και  έφθασε  μέχρι  τέτοιου  σημείου  η  μέθη , της  αγριότητας  , ώστε  και  βρέφη  εσφάγησαν.

Εξυβρίσθησαν  δε  μέχρι  των  εσχάτων  οι  έφηβοι , δια  της  αισχράς  παρά  των  σφαγέων  αποτομής  των  γεννητικών  αυτών  μορίων.

Ολίγον  μετά  την  μεσημβρίαν  η  σάλπιγγα  εσήμανε  υποχώρηση.

Στο  Δοξάτο  υπήρχαν  πολλοί  κακοποιοί  Τούρκοι , τούτους  δε  έδωσαν  εντολή  οι  υποχωρούντες  Βούλγαροι  στρατιώτες , να  αποτελειώσουν  ότι  έμεινε  όρθιο.

Θα  εχρειάζετο  και  χώρος  πολύς , και  σθένος  ψυχικόν  μεγάλο , για  να  περιγράψει , κάποιος  λεπτομερώς  τας  φρικώδης  σκηνάς.  Περιορίζομαι  σε  μερικά μόνο  παραδείγματα.   

Εντός του  περιβόλου  οικίας  βγάζουν  από  το  υπόστεγο  όπου  εκρύπτοντο  πενήντα  γυναικόπαιδα  και  τα  σφαγιάζουν.

Μία  διασωθείσα  γυναίκα  αφηγείται  ότι  οι  Βούλγαρου  στρατιώτες  φορούσαν  εμπροσθέλες  για  να  μην  ματώσουν  τις  στολές  τους.

Εμπροσθέλα  για  τους  μη  γνωρίζοντες  είναι  η  ποδιά  που  φορούν  οι  σφαγείς  όταν  εργάζονται  στα  σφαγεία.

Πίσω  από  αυλή  υπάρχει  μικρή  αποθήκη  με  σανίδες  όπου  καταφεύγουν  και  κρύβονται  20  γυναίκες.

Οι  στρατιώτες  πυροβολούν.

Οι  σφαίρες  τρυπούν  τις  σανίδες , σκοτώνουν  τις  γυναίκες.

Όσες  γυναίκες  μένουν  ζωντανές  σύρονται  από  τα  μαλλιά  και  σφάζονται.

Από  κάποιον  εξώστη  Βούλγαροι  στρατιώτες  ρίχνουν  δύο  κορίτσια  από  την  οικογένεια  του  Κωστή  ηλικίας  6  και  9  ετών.

Κάτω  από  τον  εξώστη  περιμένουν  στρατιώτες  με  προτεινόμενες  λόγχες  οι  οποίοι  γελώντες  ικανοποιούνται  για  την  δεξιοτεχνία  τους  να  τρυπήσουν  τα  θύματα  τους.

Θηριωδώς  κατακρεουργήθηκαν  πρό  του  καταστήματος  των  ο  φαρμακοποιός  του  χωριού  καθώς  και  ο  ιατρός.

Εις  μίαν  παλαιάν  οικία  έχουν  καταφύγει  άνδρες , περισσότερες  γυναίκες  και  παιδιά.

Οι  σφαγείς  μόλις  αντιλαμβάνονται  την  ύπαρξη  αυτών  ορμούν  και  με  τις  λόγχες   τους  τους  αποτελειώνουν , σύροντάς  τους έξω  από  την  αυλή.

Την  τραγική  σκηνή  αφηγείται  ο  μόνος διασωθείς  Χρήστος  Τασλής  γόνος  ευπορότατης  οικογενείας.

Τρέμοντας  όπισθεν  παλαιού  τοίχου  όπου  δεν  έγινε  αντιληπτός  βλέπει  μπροστά  του  να  σφάζονται , ο παππούς  του , η  γιαγιά  του , ο  πατέρας  του ,  η  μητέρα  του , και  η  μία  αδελφή  του.

Η  άλλη  αδελφή  η  μικρή  Ιωάννα  κρατείται  σφικτά  από  την  μητέρα  της  και  σώζεται  ως  εκ  θαύματος  με  τραύματα  σπάθης  στο  μάγουλο  και  μηρό.

Η  μικρή  Ιωάννα  εν  μέσω  των  νεκρών  γονέων  της  επί  τρείς  ημέρες  ξεδιψάει  και  επιβιώνει  πίνοντας  νερό  από  παρακείμενο  ανθοδοχείο  με  βασιλικό.

Τελικά  ανακαλύπτεται  από  άνδρες  του  Ερυθρού  Σταυρού.     

Τα  θύματα  επυροβολούντο , ελογχίζοντο , ακρωτηριάζοντο  και  εσφάζοντο , δηλαδή  όλα  τα  είδη  των  θανάτων.

Έξω  στην  πεδιάδα  άλλες  τραγωδίες  εξελίσσονται.

Εκεί  οι  ιππείς  όσους  τόλμησαν  να  σωθούν  τρέχοντας  τους  σφάζουν  επί  τόπου.

Νεαρή  κοπέλα  20  ετών  με  πλούσια  κόμη  επί  των όμων  τρέχει  προς  τους  αγρούς  για  να  σωθεί.

Ένας  ιππέας  την  φθάνει  και  την  χτυπά  με  το  σπαθί  του  στον  τράχηλο.

Η  πλούσια  κόμη  αποσωβεί  το  θανατηφόρο  κτύπημα.

Η  νεαρή  πέφτει  και  προσποιείται  την  νεκρή.

Όμως  πρίν  πέσει  βλέπει  τον  πατέρα  της  να  πέφτει  νεκρός.

Κρατά  όμως  το  μικρό  εγγονάκι  του  που  μένει  ζωντανό  κάτω  από  την  αγκαλιά  του.

Η  νεαρή  κοπέλα  μεταφέρεται  την  επομένη  στο  Νοσοκομείο  Δράμας  όπου  παρουσιάζει  συμπτώματα  παράκρουσης.

Μεταξύ  των  σφαγέντων καταλέγονται  οι  δύο  ιερείς  της  Κομωπόλεως  πατήρ  Αδάμ  και  πατήρ  Δημήτριος.

Οι  δυστυχείς  ιερείς  παρουσιάζουν  θέαμα  οικτρότατο.

Εσφάγησαν  κατά  τον  θηριοδέστατον  τρόπο.

Ο  ιατρός  Ιωάννης  Σαφαρίκας , ο  φαρμακοποιός  Θεόδωρος  Νικολαΐδης , ο  διδάσκαλος  Θεόδωρος  Ναούμ , και  οι  εκ  των  Προκρίτων , ο  Αναστάσιος  Χατζηβασιλείου , ο  Θεόδωρος  Τζήμου , ο  Θωμάς  Χατζηαργυριάδης  μετά  της  συζύγου  του  Βικτωρίας  και  του  τέκνου  των  Κωνσταντίνου.

Ο  Κυριάκος  Παμπούκας  μετά  του  υιού  του  Χρήστου.

Ο  Μιχαήλ  Βογιατζής , ο  Αθανάσιος  Βογιατζής  μετά  του  υιού  του  Θεοδώρου  και   επί  πλέον  εξ’  ολοκλήρου  οι  οικογένειες  Τασλή , Παπανικολάου , Σαμαρά , Χατζηβασιλείου , Κοτρώτση , Ναούμ , Αντωνίου , Γιαννάκη , Ζάχαρη  και  άλλων  οικογενειών.

Υπήρχαν  και  πάρα  πολλά  πτώματα  με  κρανία  διερυγμένα  και  άλλα  παντελώς  ακέφαλα.

Εις  το  Νοσοκομείο  της  Δράμας  νοσηλεύονται  μεταξύ  άλλων  ένα  κοριτσάκι  δύο  ετών  και  ένα  άλλο  ενάμισυ  ετών  τα  οποία  έφερον  τραύματα  από  λόγχη  στην  ωμοπλάτη  και  αλλού.

Άλλο  έξι  ετών  είχε  αποκομμένο  το  δεξί  αυτί  του.

Έτσι  λοιπόν  η  ωραία  Κωμόπολις  κατεστράφη.

Οσμή  πετρελαίου  και  απανθρακωμένων  πτωμάτων  αναδύεται  παντού.

Οι  πυρποληθείσες  κατοικίες  ανέρχονται  σε  240  όλες  Ελληνικές.

Επί  πλέον  κατεστράφησαν  80  καταστήματα  10  μεγάλες  αποθήκες  καπνού  καθώς  και  το  περίλαμπρο  σχολείο.

Τα  θύματα  καθ’ όσον  ευρέθησαν  ανέρχονται  σε  500.

Την  6^η  απογευματινή  φτάνει  στο  Δοξάτο  ο  πολιτικός  Διοικητής  Δράμας  Δόμπρεφ  και  ο  Δήμαρχος  Δράμας  και  διατάζουν  την  επομένη  να  γίνει  η  ταφή  των  εκτεθειμένων  πτωμάτων.

Στρατιώτες  Βούλγαροι  ερχόμενοι  την  επομένη  στο  Δοξάτο  αγγαρεύουν  αθιγγάνους  δια  την  περισυλλογήν  των  πτωμάτων  και  την  ταφή  των.

Όταν  όμως  μετά  από  λίγο  αντηχούν  οι  κανονιοβολισμοί  του  επελαύνοντος  Ελληνικού  στρατού  αφήνουν  τα  πάντα  και  φεύγουν.

Την  επομένη  τα  θύματα  θάβονται  από  τον  Ελληνικό  στρατό  με  την  βοήθεια  των  κατοίκων  παρουσία  του  Αρχιμανδρίτη  Δράμας.

Την  επομένη  της  ταφής  επισκέπτεται  το  Δοξάτο  ο  Μητροπολίτης  Δράμας.

Προσπαθεί  με  την  παρουσία  του  και  τον  γλυκό  του  λόγο  να  απαλύνει  τον  πόνο  των  κατοίκων.

Δεν  μπορεί  να  κρύψει  τα  δάκρυα  του  και  την  θλίψη  του  για  αυτό  που  αντικρύζει.

Η  θέα  της  μέχρι  χθές  ανθούσης  πόλεως  είναι  φρικτή.

Δεν  υπάρχει  τίποτε  όρθιο.

Παντού  βασιλεύει  η  ερημιά.

Κάπου , κάπου  βλέπεις  γυναίκες  μέσα  στα  ερείπια  με  απολιθωμένη  την  έκφραση  από  την  λύπη.

Νήπια  απροστάτευτα  και  εγκαταλελειμμένα.

Δεν  υπάρχει  οικογένεια  μη  δοκιμασθείσα  και  οικία  μη  πενθούσα.

Η  ζωή  έχασε  πάσα  σημασία  στο  Δοξάτο.

Είναι  τόσο  μεγάλη  η  δοκιμασία  που  υπέστησαν  ώστε  δεν  έχουν  την  δύναμη  να  εκδηλώσουν  την  συμφορά  τους. 

Αναφορές  των  όσων  επισκέπτονται  το  Δοξάτο  επιβεβαιώνουν  το  αληθές  των  γεγονότων.

Οι  πρόξενοι  που  εδρεύουν  στην  Καβάλα  μεταβαίνουν  στο  Δοξάτο  προς  εξακρίβωση  των  φρικαλέων  σφαγών.

Με  αίτηση  του  Βασιλέως  Κωνσταντίνου  ο  Πρόεδρος  της  Γαλλικής  Δημοκρατίας  Πουανκαρέ  εισηγείται  στην  Γαλλική  Κυβέρνηση  την  αποστολή  επιτροπής  η  οποία  θα  εξετάσει  επί  τόπου  τας  καταστροφάς  του  Δοξάτου.

Αναφορά  του  Αρχηγού  του  Γενικού  Επιτελείου  στρατού  Δούσμενη  επιβεβαιώνει  ότι  η  ανανδρία  και  τα  θηριώδη  ένστικτα  των  Βουλγάρων  υπερέβησαν  κάθε  όριο.

Η  Ιταλική  Κοριέρα  ντε  λα  σέρα  γράφει.

Απερίγραπτα  γεγονότα  έλαβαν  χώρα  στο  Δοξάτο.

Το  ίδιο  και  ο  ανταποκριτής  της  Ρωσικής  εφημερίδος.

Ο  Άγγλος  πλοίαρχος  Κορντέινς  αναφέρει.

Κατά  την  είσοδο  μου  στο  Δοξάτο  είδα  σκύλους  να  καταβροχθίζουν  ανθρώπινες  σάρκες.

Η  πόλης  τελείως  κατεστραμμένη , φαίνεται  έρημος  γι’ αυτό  και  αναγκάστηκα  να  φωνάξω  επανειλημμένως  για  να  φανούν  μερικές  γυναίκες  από  τα  ερείπια.

Στην  κεντρική  πλατεία  μία  γυναίκα  κλαίει  με  λυγμούς.

Όλη  η  οικογένεια  της  κατεσφάγη  και  η  οικία  της  κάηκε.

Δύο  γυναίκες  προσπαθούν  να  την  παρηγορήσουν.

Η  μία  έχασε  τον  σύζυγό  της  και  η  άλλη  τον  γιό  της.

Και  όμως  αυτή  είναι  η  αθάνατη  Ελληνική  ψυχή.

Τις  ακούω  να  λένε , δεν  πειράζει  απέθανον  για  την  πατρίδα  μας.

Είναι  τόσο  θηριώδης  οι  πράξεις  των  Βουλγάρων , ώστε  και  ο  ίδιος  Βούλγαρος  Αρχιμανδρίτης  σθεναρά  κατακεραυνώνει  τους  ομοεθνείς  του.

Το  Δοξάτο  τιμήθηκε  για  την  αυτοθυσία  των  κατοίκων  του  κατά  τις  περιόδους  των  Βουλγαρικών  κατοχών  με  το  Βασιλικό  διάταγμα  του  1945  και  με  το  χρυσό  μετάλλιο  της  Ακαδημίας  Αθηνών  το  1985.

Με  Προεδρικό  διάταγμα  του  1998  χαρακτηρίσθηκε  ως  μαρτυρική  πόλις.

Να  λοιπόν  γιατί  όλος  ο  κόσμος  σκύβει  το  κεφάλι  και  αποτίει  φόρο  τιμής  προς  τους  νεκρούς  του  Δοξάτου.

Να  λοιπόν  γιατί  πρέπει  να  είμαστε  υπερήφανοι  γι’  αυτούς  που  δώσανε  το  αίμα  τους  για  να  είμαστε  εμείς  ελεύθεροι.

Να  λοιπόν  γιατί  έχουμε  ιερό  καθήκον  κάθε  χρόνο  να  αποτίουμε  φόρο  τιμής  και  ευγνωμοσύνης.

Αθάνατοι  νεκροί  δεν  θα  σας  ξεχάσουμε  ποτέ.

Τιμή  και  Δόξα.

Σας  ευχαριστώ