Η καθαριότης μισή Αρχοντιά
Σεπτέμβρης μήνας αρχή Ινδικτιώνος. Το νέο θρησκευτικό έτος. Για τους Δοξατιανούς το τέλος του καλοκαιριού και αρχή μιας νέας εποχής, που βασίζεται στο αντέτι (έθιμο) και χάνεται στο χρόνο.
Το φθινόπωρο προ των πυλών. Τα φύλλα των δένδρων φυλλορροούν. Πέφτουν θροΐζοντας και παίζουν με τον αέρα, δημιουργώντας όμορφες φιοριτούρες, ώσπου η βαρύτητα τα τραβήξει καταγής. Πάνω στα σύρματα της ΔΕΗ σμάρια από χελιδόνια τιτιβίζουν ασταμάτητα και ξαφνικά πετούν όλα μαζί για πιο ζεστούς τόπους, εκεί κατά τις εκβολές του Νείλου, στην Αφρική. Ας τους ευχηθούμε καλό ταξίδι και να μας ξανάρθουν του χρόνου, φέρνοντας μας ξανά την Άνοιξη. Το μάζωμα των καπνόφυλλων τέλειωσε. Το Ούτσαλντι (τα μικρότερα φύλλα) χρυσή λίρα Αγγλίας καθώς έλεγαν οι παλιότεροι Δοξατινοί. Τώρα το βιος είναι σε κεντέδες αρμάθες) ξηραμένες στον ήλιο, περιμένουν τα πρώτα κρύα για να αρχίσει το παστάλι και η διαδικασία προετοιμασίας του τελικού προϊόντος έτοιμοου προς πώληση. Αραδιασμένα τα δέματα σε ευάερα δωμάτια για να μην ανάψουν και αλλοιωθούν τα καπνόφυλλα. Οι Δοξατινές χρυσοχέρε;ς νοικοκυρές, ανασκουμπώνονται και μαζεύουν τα λερωμένα χράμια, τα κιλίμια, τους κετσέδες, τις κουρελούδες σε μεγάλους μπόγους και με τη βοήθεια των συζύγων και των παιδιών τους , τα φορτώνουν αποβραδύς στη Σούστα. Παροιμιώδης είναι η νοικοκυροσύνη της Δοξατινής. Μια βόλτα στα σπίτια των Δοξατιανών θα σας πείσει. Τα πάντα λαμποκοπούν από παστράδα και ευταξία. Η Δοξατινή νοικοκυρά είναι το Α και το Ω της οικογένειας. Είναι το στήριγμά της. Ο καιρός καλά κρατεί κι αύριο ταχιά (πρωί- πρωί) η οικογένεια θα πάρει το δρόμο για το Μπουνάρ-μπασι (Κεφαλάρι). Εκεί θα συναντήσει κι άλλους Δοξατιανούς που ήλθαν για τον ίδιο σκοπό. Διαλέγουν πεπλατυσμένες πέτρες, κάτασπρες από τη μάκροχρονη ροή του νερού όπου και εναποθέτουν τα λερωμένα στρωσίδια. Το πλύσιμο αρχίζει με τον κόπανο να ανεβοκατεβαίνει ρυθμικά, αφαιρώντας σκόνη, λεκέδες και γαριάσματα. Κούραση σωματική ναι, αλλά και ψυχική ευχαρίστηση αφού ο σκοπός επετεύχθη. Πεντακάθαρα όλα περιμένουν τον καιρό για το παστάλιασμα. Το τελικό προϊόν πρέπει να είναι έτοιμο σαν έλθουν οι μεσίτες και έμποροι. Είναι ο καιρός που ανοίγουν οι αγορές. Τα καπνοπουλήματα. Παραδίπλα πάνω σε δύο πέτρες, πρόχειρη πυροστιά, τοποθετείται ο τέντζερης με τη φασολάδα σιγοβράζοντας. Αλήθεια έχετε γευτεί τη φασολάδα σ’ αυτό το χρόνο και τον τόπο; Χάνετε, ειλικρινά, χάνετε. Ο καλύτερος Σεφ της οικουμένης δεν πιάνει μπάζα μπροστά στις Δοξατιανές νοικοκυρές. Φασόλια πρώτης ποιότητας και αξεπέραστης νοστιμιάς, με αλίπαστα και με κόκκινη καυτερή πιπεριά (μπούκοβο) συνοδεία άκρατου ντόπιου μπρούσικου κρασιού. Αληθινή τροφή θεών και ανθρώπων. Πιο εκεί οι μεγαλύτεροι στην αιθρία των πανύψηλων δέντρων , στις Κυδωνιές, δένουν κούνιες στα δέντρα για τα παιδιά και επιτηρούν όσα παιδιά κολυμπούν στο ποτάμι. Ένας- δυο μερακλήδες τραβάνε πίσω από τους νερόμυλους όπου στα νεροφαγώματα ρίχνουν το «σερτμέ» (διχτάρι) για να πιάσουν καραβίδες και ψάρια λαχταριστά μεζεκλίκια προ του φαγητού, με αγνό ντόπιο μεταβρασμένο τσίπουρο. Τι να σας πω Μπουκιά και συχώριο. Οι άνθρωποι χαλαρώνουν καθώς βρίσκονται μέσα στη φύση. Νιώθουν την ανάσα του Δημιουργού, αν όχι τον ίδιο τον Πλάστη. Δεν χρειάζονται και πολλά πράγματα οι άνθρωποι για να είναι ευτυχισμένοι. Όσο πιο απλά, λιτά, αγνά και ανεπιτήδευτα, τόσο το καλύτερο. Λίγο τραγούδι, μια κιθάρα, ένα μαντολίνο συμπληρώνουν την ευωχία της οικογένειας, σ’ αυτό το τσιμπούσι του καλοκαιριού και του μόχθου. Μια τρίλιζα ενός αηδονιού απ’ τα ψηλά βαθύσκιωτα φυλλώματα, συμπληρώνουν την μυσταγωγική εικόνα, που χαρίζει αφειδώλευτα η ζωοδότρα φύση. Αυθόρμητα ανεβαίνει στα χείλη η ευχαριστήρια ωδή το προφητάνακτος Δαυίδ. ‘Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας» Γαστριμαργικά πλήρεις και με ανεβασμένη τη διάθεση για χορό κα τραγούδι, οι Δοξατιανοί κρατούν τις παραδόσεις. Και σαν βαρύνουν τα βλέφαρα από το φαγητό, το πιοτί και το χορό, ξεκλέβουν λίγο χρόνο για να πάρουν ένα υπνάκο εκειδά, πάνω στο γρασίδι. Τα παιδιά δεν χορταίνουν τα παιχνίδια τους και αλαλάζουν μέσα στο μαγευτικό περιβάλλον της φύσης. Όλοι τους νιώθουν ευτυχείς και χαρούμενοι. Κι όταν ο ήλιος πάρει την κατηφόρα κατά τη δύση του, ένας τονωτικός καφές, είναι ότι πρέπει, για να στυλωθούν στα πόδια τους. Το ζευγάρι το χρόνο που πέρασε κι ανάμεσα από τους καπνούς ενός τσιγάρου, ονειρεύονται μια καλύτερη χρονιά για αυτούς και τα παιδιά τους. Ο Ντορής το άλογό τους ξεκούραστος και χορτασμένος από το φρέσκο χορτάρι, είναι έτοιμος να προσφέρει τις υπηρεσίες του. Ολόκληρη η οικογένεια, ευχαριστημένη από τον καλοκαιρινό αποχαιρετισμό, επιστρέφει στο σπίτι. Μια καινούρια εποχή έρχεται . ας τους αφήσουμε ήσυχους στα ονειροπολήματά τους και να τους ευχηθούμε να είναι καλά στην υγεία τους και καλά καπνοπουλήματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου